Υπέρ της υπογραφής μνημονίου μεταξύ του Δήμου Καλαμάτας και του Σωματείου «Διάζωμα» για την υποστήριξη της ολοκληρωμένης ανάπτυξης του αστικού ή/και περιαστικού χώρου της πόλης, αποφάσισε το Δημοτικό Συμβούλιο κατά 24/2020 συνεδρίασή του που πραγματοποιήθηκε, Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2020 με τηλεδιάσκεψη. Η απόφαση ελήφθη κατά πλειοψηφία. Στη συζήτηση συμμετείχε και τοποθετήθηκε, ο πρώην Υπουργός και πρώην Δήμαρχος Καλαμάτας, πρόεδρος του Σωματείου «Διάζωμα» Σταύρος Μπένος.
Στόχος μέσα από την υπογραφή του μνημονίου οι φορείς που εκπροσωπούνται να επιδιώξουν από κοινού, με το βέλτιστο τρόπο, το σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ολοκληρωμένης ανάπτυξης του αστικού ή/και περιαστικού χώρου της πόλης, συμπληρωματικού με το υλοποιούμενο πρόγραμμα Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (Β.Α.Α). Εχοντας προοπτική είτε να ενταχθεί στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Πελοποννήσου 2021-2027 ή να χρηματοδοτηθεί εξ’ ολοκλήρου ή τμηματικά από διάφορες άλλες πηγές. (π.χ. υπόλοιπα τρέχοντος ΕΣΠΑ, ίδια διαθέσιμα του Δήμου, πόρους του Π.Δ.Ε. κ.λπ.). Στόχος μεταξύ άλλων είναι να ενισχυθεί η Καλαμάτα να αξιοποιήσει και να αναδείξει όλους τους δυνητικούς της πόρους (φυσικούς, πολιτιστικούς, κοινωνικούς). Να βελτιώσει ακόμη περισσότερο την καθημερινότητα κατοίκων και επισκεπτών και να καταστεί ακόμη περισσότερο, ελκυστικότερος τουριστικός προορισμός, προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας.
Θ. Βασιλόπουλος: «Υλοποιούμε τις δεσμεύσεις μας ακολουθώντας εξωστρεφή πολιτική»
Σε δήλωσή του ο Δήμαρχος Θανάσης Βασιλόπουλος ανέφερε τα ακόλουθα:
«Ως Δήμαρχος Καλαμάτας, ως Δημοτική αρχή από την πρώτη στιγμή αναγνωρίσαμε την ανάγκη να ακολουθήσουμε μια εξωστρεφή πολιτική για το Δήμο μας. Μέσα από τη σύσταση της Αντιδημαρχίας Τουρισμού, μέσα από συνεργασίες, συμμετοχές σε Δίκτυα, θέσαμε ως στόχο την ανάπτυξη και υιοθέτηση καλών πρακτικών. Σύμφωνα πάντα με τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις. Η υγειονομική κρίση δεν μας επέτρεψε να φέρουμε γρήγορα αποτελέσματα αλλά έχουμε τον χρόνο να το επιτύχουμε, άλλωστε στην παρούσα φάση προέχει η Δημόσια υγεία.
Η Καλαμάτα είναι και πρέπει να είναι μια σύγχρονη φιλική ευρωπαϊκή πόλη. Σε αυτή την κατεύθυνση, αναζητήσαμε και αναπτύξαμε συνεργασίες μέσα από Δίκτυα, το Σύμφωνο των Δημάρχων για την κλιματική αλλαγή, το ΚΑΠΕ, το Δίκτυο Ποταμιών, το Δίκτυο Πόλεων Βιώσιμη Πόλη, μέσα από Ευρωπαϊκές συνεργασίες με τη συμμετοχή μας στην Ελληνογερμανική Συνέλευση, μέσα από αδελφοποιήσεις με την πόλη Lowell της Βοστώνης αλλά και ενίσχυση των σχέσεων μας με τις αδελφοποιημένες πόλεις και περιοχές. Σε αυτό λοιπόν το πλαίσιο έρχεται και το πολύ σημαντικό Μνημόνιο Συνεργασίας του Δήμου Καλαμάτας με το Σωματείο «Διάζωμα» για την υποστήριξη της ολοκληρωμένης ανάπτυξης του αστικού ή και περιαστικού χώρου της πόλης.
Οι βάσεις για τη συνεργασία του Δήμου με το Σωματείο ΔΙΑΖΩΜΑ έχουν τεθεί εδώ και μήνες, μετά την πρόταση που μας απηύθυνε ο Γραμματέας του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Τσαπόγας.
Ακολούθησε η συνάντηση παρουσία του Προέδρου κ. Μπένου στο Δήμο και η αναλυτική παρουσίαση των δράσεων που έχει αναπτύξει το Διάζωμα στον τομέα της ανάδειξης και προβολής των πολιτιστικών πόρων μιας περιοχής για την προώθηση του τουρισμού, μέσα από ένα ολιστικό πρόγραμμα, για την επίτευξη του οποίου συμβάλλουν όλες οι δυνάμεις της τοπικής κοινωνίας. Μέσω τηλεδιάσκεψης και σειράς επαφών στη συνέχεια, εξειδικεύθηκαν ακόμα περισσότερο τα επόμενα βήματα και προσδιορίστηκαν οι άξονες συνεργασίας. Έτσι φθάνουμε σήμερα να έχουμε προς ψήφιση το ολοκληρωμένο μνημόνιο συνεργασίας, στο οποίο αποτυπώνεται το εύρος των δυνατοτήτων του Διαζώματος για παροχή υποστήριξης στο Δήμο και των διαδικασιών που θα εφαρμοστούν από κοινού για το σκοπό αυτό.
Η εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων βιώσιμης ανάπτυξης, που είναι και κατ’ ουσία το αντικείμενο του μνημονίου, αποτελεί κοινό τόπο και επιταγή τόσο για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο 2014-2020, όσο και για την επόμενη 2021-2027.
Με βάση τον Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης η ολοκληρωμένη στρατηγική βιώσιμης αστικής ανάπτυξης (ΣΒΑΑ) καλείται να αντιμετωπίσει τις οικονομικές, κοινωνικές, δημογραφικές, περιβαλλοντικές καθώς και τις προκλήσεις κλιματικής αλλαγής, με «οριζόντιες» πολιτικές, μεταξύ δηλαδή των διαφόρων πεδίων αστικής ανάπτυξης. Η δε στρατηγική είναι αναγκαίο να συμφωνεί και να συγκλίνει προς τους στόχους της ευρωπαϊκής πολιτικής για την αστική εδαφική ανάπτυξη.
Ήδη το Πρόγραμμα ΒΑΑ του Δήμου της περιόδου 2014-2020, που εγκρίθηκε το 2017, είναι σε φάση υλοποίησης και μάλιστα πρόκειται να εμπλουτισθεί με νέα έργα και δράσεις με την αξιοποίηση των χρημάτων που έχουν εξοικονομηθεί από τις εκπτώσεις των έργων, στο πλαίσιο πάντα των εγκεκριμένων αξόνων και ειδικών στόχων αυτού, εντός των καθορισμένων περιοχών.
Οι Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ) αποτελούν εργαλείο ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης για την εφαρμογή αναπτυξιακών στρατηγικών συγκεκριμένων χωρικών ενοτήτων, οι οποίες είτε παρουσιάζουν συγκεκριμένα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν με συνολικό τρόπο, είτε διακρίνονται από σημαντικές αναπτυξιακές δυνατότητες οι οποίες μπορούν να αξιοποιηθούν και να μεγιστοποιηθούν με βάση ένα ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο.
Η ΟΧΕ Ταϋγέτου που ξεκίνησε η Περιφέρεια Πελοποννήσου και είναι σε εξέλιξη το στρατηγικό της σχέδιο, αποτελεί ένα τέτοιο πρόγραμμα και ταυτόχρονα τη βέλτιστη δυνατή επιλογή για την αντιμετώπιση των περιοχών του Μεσσηνιακού και Λακωνικού Ταϋγέτου ως μία ενιαία περιοχή με σημαντικές αναπτυξιακές δυνατότητες που δεν έχουν αξιοποιηθεί. H υλοποίησή του θα αποτελεί αντικείμενο της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027. Η ανάπτυξη ολοκληρωμένων πολιτικών και παρεμβάσεων στις περιοχές ολοκληρωμένων προγραμμάτων ανάπτυξης συμβάλλει στη διαμόρφωση των κατάλληλων συνθηκών για την ενδυνάμωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και στη διασφάλιση συνεργειών στις επενδύσεις που στηρίζονται από τα Ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία.
Στους στόχους της χωρικής στρατηγικής κάθε περιοχής περιλαμβάνονται: η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης και απασχόλησης. H με κοινωνικούς όρους βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών και η διατήρηση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος με βάση την αειφόρο προσέγγιση της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Ο Δήμος παράλληλα με τα προγράμματα αυτά έχει επίσης εκπονήσει το «Πρόγραμμα Τουριστικής Προβολής για το 2020» που αποτελεί ένα στρατηγικό σχέδιο για την καθιέρωση και προώθηση του προορισμού «ΚΑΛΑΜΑΤΑ» μέσα από σύγχρονα εργαλεία και νέες τεχνολογίες που θα αναδείξουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής, με δράσεις εξωστρέφειας και κυρίως με την συγκρότηση και προβολή της «ταυτότητας» του τόπου. Η ταυτότητα κάθε τόπου συγκροτείται μέσω πλήθους στοιχείων του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, της ιστορίας και της κουλτούρας του, της κοινωνίας και οικονομίας του Η καθιέρωση ενός τόπου σε τουριστικό προορισμό, προϋποθέτει μεταξύ άλλων την αναγνωσιμότητα του ως τέτοιου, ισοδυναμεί με την απόκτηση επωνυμίας (branding).
Ο πολιτισμός, το περιβάλλον, η ποιότητα ζωής, η καινοτομία, η κλιματική αλλαγή, η αλυσίδα του αγροδιατροφικού τομέα, η κινητοποίηση της επιχειρηματικότητας και των δημιουργικών δυνάμεων, και γενικά όλοι οι υλικοί και άυλοι πόροι που συνθέτουν τις «αξίες» αυτού του τόπου, θα πρέπει να «συνομιλήσουν» σε ένα ενιαίο σχέδιο, ώστε το τελικό τουριστικό προϊόν να είναι πολυσύνθετο, να αποτελεί μία βιωματική εμπειρία για τον επισκέπτη, να τον καθιστά συν-διαμορφωτή του προϊόντος μέσω της ενεργούς συμμετοχής του και όχι παθητικό καταναλωτή.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει στον πολιτισμό τη δυνατότητα να συμβάλει στην τοπική αναπτυξιακή προσπάθεια με τους εξής τρόπους: 1) ως σημαντική πηγή θέσεων εργασίας, 2) ως παράγοντα προσέλκυσης νέων επενδύσεων, 3) ως παράγοντα που συμβάλει θετικά στην κοινωνική ενσωμάτωση και συνεπώς στην κοινωνική συνοχή και 4) ως παράγοντα που ενισχύει τη στρατηγική της βιώσιμης ανάπτυξης.
Το ΔΙΑΖΩΜΑ έχει κατά κοινή ομολογία συσσωρευμένη εμπειρία στα θέματα ανάδειξης και διαχείρισης του πολιτιστικού αποθέματος σε ολόκληρη την Ελλάδα, με την υλοποίηση σημαντικών έργων και πρωτοβουλιών, την εκπόνηση εξειδικευμένων μελετών για τη χρήση των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας στο χώρο του πολιτισμού, και την καθιέρωση σύγχρονων «εργαλείων», όπως είναι οι πολιτιστικές διαδρομές και η συμμετοχή της τοπικής οικονομίας στην υλοποίησή τους. Με άλλα λόγια έχει την τεχνογνωσία ανάδειξης του πολιτισμού ως το κατ’ εξοχήν εργαλείο τουριστικής και οικονομικής ανάπτυξης και την πολιτιστική κληρονομιά ως καθοριστικό παράγοντα για βιώσιμη ανάπτυξη και αειφορία.
Στο πλαίσιο αυτό έχει αναλάβει την εκπόνηση σημαντικών αντίστοιχων προγραμμάτων σε επίπεδο Περιφέρειας Πελοποννήσου. Κατ΄ αρχήν αυτό της ‘’Πολιτιστικής Διαδρομής «ΜΟΡΕΑΣ»’’ «Ένα ταξίδι από τις αρχαίες στις σύγχρονες πόλεις» όπου κομβικό ρόλο έχει η Καλαμάτα με τα μνημεία της και η Αρχαία Θουρία. Επίσης έχει αναλάβει την επικαιροποίηση της ΟΧΕ Μάνης και θα έχει συμβολή στην υπό εκπόνηση ΟΧΕ Ταϋγέτου ώστε μέσα από όλα τα προγράμματα να εξασφαλίζονται οι απαραίτητες συνέργειες και διαλειτουργικότητα.
Με βάση όλα τα παραπάνω θεωρούμε το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ Δήμου και Σωματείου Διάζωμα ως την αρχή μιας ιδιαίτερα γόνιμης συνεργασίας σε όλα τα πεδία που παρατίθενται αναλυτικά στο περιεχόμενό του. Εν όψει μάλιστα της επικείμενης έναρξης της περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027 η υποστήριξη του Διαζώματος στο σχεδιασμό και υλοποίηση από το Δήμο Καλαμάτας του νέου Προγράμματος ολοκληρωμένης ανάπτυξης παρέχει τα εχέγγυα για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Θέλω να ευχαριστήσω τον πρώην Υπουργό και πρώην Δήμαρχο Καλαμάτας, Πρόεδρο του Σωματείου Διάζωμα κ. Σταύρο Μπένο για την ολοκλήρωση σύνταξης του μνημονίου συνεργασίας. Η αγάπη του για την πόλη δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανένα και είμαι βέβαιος ότι με αμοιβαίο σεβασμό και διάθεση συνεργασίας θα έρθουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τον Δήμο μας που όλοι αγαπάμε και υπηρετούμε».
